Een belangrijk onderdeel van het metaaldetectoren is het bepalen van de plek waar je wilt gaan zoeken. Dit is misschien wel de allerbelangrijkste factor voor jouw metaaldetectie succes.
Het is dus belangrijk om goed onderzoek te doen voordat je gaat zoeken met jouw metaaldetector. Een handige manier om een goede plek te vinden is door oude kaarten te bekijken.
Maar…
… Wat is nou een goede metaaldetector kaart?
De beste metaaldetector kaarten zijn:
- De Topotijdreis kaart
- De Archeologie in Nederland kaart (AMK en IKAW)
- De VICI.org kaart
- De Piepkaart
- De Pan vondsten kaart
- De AHN Viewer
In deze blog bekijken we per kaart waarom deze metaaldetector kaart zo geschikt is en hoe je deze kaart het beste kunt gebruiken/interpreteren. Na het lezen van deze blog weet je precies wat de beste metaaldetector plekken zijn in jouw buurt!
1. De Topotijdreis kaart
De makkelijkste, de beste en meest toegankelijk metaaldetector kaart van Nederland is de topotijdreis kaart. De topotijdreis kaart toont de kaart van Nederland vanaf 1815 tot aan nu! Je kunt hierbij heel eenvoudig (en in detail) de veranderingen over de tijd bekijken van het gebied waarin je geïnteresseerd bent.
Allereerst zoom je in op het gebied waar je wilt gaan metaaldetectoren. Hierna kun je met jouw muis aan de linkerkant en aan de rechterkant van het scherm het gewenste jaartal selecteren. Hierbij kun je de twee kaarten vergelijken.
Je kunt dus perfect de verschillen zien van een bepaald gebied over de tijd. Wat je mooi op deze kaart kunt aflezen zijn de volgende dingen:
- Oude wegen
- Oude paden
- Oude dorpskernen
- Oude kerken
- Oude meren
- Oude landbouwgrond
Het kan bijvoorbeeld zijn dat er over de tijd een oud pad of een oude weg vervangen is door landbouwgrond. Dit kan dus een erg interessante plek zijn om te gaan zoeken met een metaaldetector.
Door gebruik te maken van de Topotijdreis kaart kun je dus een perfecte metaaldetectie locatie uitzoeken. Ik raad dus ook echt aan om deze kaart te gebruiken voordat je op pad gaat met jouw metaaldetector!
Een mooi voorbeeld zie je in onderstaande afbeelding:
Aan de linkerzijde kies ik het jaartal ”1925” en aan de rechterzijde kies ik het jaartal ”2023”. Zoals je kunt zien was er in 1925 nog helemaal geen Flevoland. Dit is slechts een klein voorbeeld van wat je allemaal met deze interactieve kaart kunt!
2. Archeologie in Nederland Kaart (AMK en IKAW)
Een andere fantastische metaaldetector kaart is de ”Archeologie in Nederland” kaart. Deze kaart bestaat uit de volgende twee gecombineerde kaarten:
- De Archeologische Monumentenkaart (AMK)
- De Indicatieve Kaart Archeologische Waarden (IKAW)
Op deze kaart kun je alle gebieden met een hoge archeologische waarde zien. Hierbij wordt er onderscheid gemaakt tussen een normale, een hoge en een zeer hoge archeologische waarde (dit wordt verduidelijkt met verschillende kleuren). Dit ziet er als volgt uit:
Wanneer je drukt op de paarse kleur op de map zul je een verklaring te zien krijgen waarom er in het desbetreffende gebied zo’n hoge archeologische waarde is. Zo kan het zijn dat er potscherven, munten of andere (Romeinse) voorwerpen uit het verleden zijn gevonden. Zo’n verklaring kan er als volgt uit zien:
Het kan dus enorm interessant zijn om te gaan zoeken in de buurt van gebieden met een hoge archeologische waarde. Maar let op! Je moet wel altijd toestemming hebben van de landeigenaar voordat je gaat metaaldetectoren.
3. De VICI.org kaart
Een goede kaart die je kunt gebruiken bij het bepalen van goede hotspots voor te metaaldetectoren is de VICI.org kaart. Dit is eigenlijk een kaart die gecreëerd wordt door vrijwilligers (let op! hierdoor kan het ook een stukje minder betrouwbaar zijn).
Mensen die een vondst hebben gedaan kunnen dit namelijk op de map aangeven. Hierdoor zullen potentiële goede metaaldetector plekken tevoorschijn komen. De VICI.org kaart ziet er als volgt uit:
De puntjes op de kaart kunnen verwijzen naar vondsten, monumenten of andere interessante historische plekken. Dit is dus een handige tool als je geschikte plekken wilt zoeken voor te metaaldetectoren.
4. De Piepkaart
Een erg unieke kaart die geschikt is voor metaaldetectoristen is de zogenaamde ”piepkaart” . Op deze kaart kun je diverse data vinden. Denk hierbij aan dingen zoals:
- Kastelen
- Molens
- Speeltoestellen
- Verdwenen neerzettingen
- Gewassen
- Oude stortplaatsen
- Verboden zoekgebieden
Deze kaart ziet er als volgt uit (waarbij de blauw puntjes oude stortplekken zijn):
Het is hierbij vooral slim om te gaan zoeken in de buurt van stortplaatsen, molens, verdwenen neerzettingen en kastelen. Dit waren plekken waar mensen samenkwamen en spullen konden verliezen.
Je zult misschien wel denken; maar waarom zijn stortplekken goede plaatsen? Dit is vrij eenvoudig te verklaren. Vroeger gebruikte men vooral stro/hooi als verwarming in huis. Dit organisch afval werd eens in de zoveel tijd uitgestrooid over een akker (oftewel, de stortplaats).
Wanneer men iets verloor in huis, bleef dit in het hooi of in de stro zitten (wat daarna werd uitgestrooid over de akker). Hierdoor kunnen wij tegenwoordig deze voorwerpen terugvinden op een akker.
De Piepkaart is dus een fantastische kaart om te gebruiken als je een goede plek wilt vinden om te metaaldetectoren. Het grote voordeel van deze kaart vind ik dat je ook kunt zien welk type gewas er geoogst wordt. Hierdoor weet je of je op de akker kunt of niet (en ook wanneer).
5. De Pan vondsten kaart
Ben je nieuwsgierig naar de vondsten die al reeds gedaan zijn in het gebied waar je graag wilt zoeken? Goed Nieuws! Je kunt hiervoor gebruik maken van de Pan vondsten kaart.
Op deze metaaldetector kaart kun je precies zien hoeveel en welke vondsten er al reeds gedaan zijn in jouw gebied. Deze kaart ziet er als volgt uit:
Mocht jij een interessante vondst doen? Dan kun je dit ook melden bij PAN. Hierdoor draag je bij aan een beter onderzoek naar de Nederlandse geschiedenis!
6. De AHN Viewer
De laatste kaart die je kunt gebruiken om een geschikte metaaldetector locatie te vinden is de AHN viewer. Dit is eigenlijk gewoon de hoogte kaart van Nederland.
Door de AHN Viewer heel nauwkeurig te bekijken kun je hoge gebieden identificeren. Dit zijn vaak goede metaaldetector plekken. Verder kun je ook breuken, (oude) grenzen en voormalige rivierbeddingen ontdekken.
Veelgestelde Vragen
Ja! De Topotijdreiskaart is volledig gratis. Mede hierdoor wordt deze kaart vaak gezien als een van de beste kaarten die je kunt gebruiken voor het metaaldetectoren.
Nee, het is niet noodzakelijk om een kaart te gebruiken voor het vinden van goede locaties voor metaaldetectie. Andere methoden zoals praten met lokale bewoners of het raadplegen van historische bronnen kunnen ook effectief zijn. Kaarten bieden echter extra voordelen, zoals het identificeren van terreinkenmerken en historische locaties die potentieel interessant kunnen zijn voor metaaldetectie.
Bij het analyseren van een metaaldetector kaart moet je letten op oude paden, oude wegen, kastelen, oude nederzettingen, hoogteverschillen, oude kadastergrenzen, spoorwegen en historische monumenten.